Recaizade Mahmut Ekrem Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

Recaizade Mahmut Ekrem Hayatı

1- Recaizade Mahmut Ekrem Tanzimat ikinci dönemini başlatan sanatçıdır. Döneminde “üstat” olarak tanınır. Edebiyat kuramcısı “teorisyen” olarak yeniliklere öncülük etmiştir. Yol göstericiliğiyle öne çıkan sanatçı, Servet-i Fünûn‘un oluşmasını sağlamıştır.
2- Eski edebiyatı savunanlara karşı yeni edebiyatı savunmuştur. Divan edebiyatını, eskiyi savunan Muallim Naci ile kafiye ve edebiyat konusunda tartışmalara girmiştir. Muallim Naci’nin “göz için uyak” anlayışına karşı “kulak için uyak” anlayışını benimsemiştir.

3- Şiirle ilgili görüşlerini ve eleştirilerini “Zemzeme” adlı şiir kitabının önsözünde açıklamıştır. “Şiirin tek gayesi güzelliktir. Şiirin gayesi olan güzellik tabiat ve insandadır.” Ona göre “Güzel olan her şey şiirin konusu olabilir.” Güzellik gerçeğe uygun olmalıdır. Bu, gerçek sanatın gerçeğidir. “İnsani düşündüren, insana hüzün veren şiir güzel şiirdir.”
4- Recaizade Mahmut Ekrem “fikri, hissi ve hayali” olmak üzere 3 güzellik olduğunu söyler. “Zerreden küreye kadar her şey şiirin konusu olabilir” diyerek şiirin konusunu genişletmiştir.
5- Şiirlerinde romantizm akımının etkisi görülür.

Recaizade Mahmut Edebi Kişiliği

6- “Aşk” ve “doğa” şiirlerindeki başlıca temalardır. Yaşamındaki üzücü olaylardan dolayı acı ve keder konusunu da sıkça işlemiştir. Ölüm konusunu da sıkça işlemiştir. Bunda genç yaşta ölen çocukları etkili olmuştur. Ölümü hatırlatan doğa manzaraları, romantik ögeler, hüzünlü duygular şiirlerinde sıkça işlenen temalardır.
7- Hece ölçüsüyle de şiirler yazan sanatçı, çoğunlukla aruz ölçüsünü kullanmıştır. Şiirlerinde divan edebiyatı nazım biçimlerini kullanmıştır. Yeni nazım biçimlerini denememiştir.
8- Bütün yapıtlarında “sanat için sanat” anlayışı benimsenmiştir.

9- Roman ve öykülerinde realizm akımının etkisinde kalmıştır. Türk edebiyatında ilk realist roman olan “Araba Sevdası” adlı yapıtında Bihruz Bey adlı mirasyedi gencin hayatı etrafında yanlış Batılılaşma konusu işlenir.
10- “Afife Anjelik” Türk edebiyatında ilk romantik dram kabul edilir. “Atala” (Ame-rika Vahşileri) adlı eseri, Fransız romantiklerinden Chateaubriand’ın aynı adlı romanının tiyatroya uyarlanmış biçimidir. Türk edebiyatında romandan tiyatroya çevrilen ilk eserdir.

Recaizade Mahmut Kısa Özet

1- Yeni edebiyatı savunanlarca üstat olarak bilinmiş, öğrencileri Servet-i Fünun topluluğunu oluşturmuştur.
2- Şiir, hikâye, oyun ve eleştiri türlerinde eser vermiştir.
3- Şiirlerindeki tek amaç güzelliktir. Şiirde fikri, hayali ve hissi olmak üzere üç tür güzellik olduğunu söylemiştir.
4- İnsanı; tabiat, sevgi ve ölüm üçgeninde değerlendirmiştir.
5- Her şeyin, şiirin konusu olabileceğini söylemiştir.
6- Muallim Naci’yle dönemin çok ses getiren Demdeme – Zemzeme tartışmasına girmiştir. Tartışma Recaizâde’nin Saray’a ricası üzerine, devlet isteğiyle sona erdirilmiştir.

7-Araba Sevdası adlı eseri ilk realist roman olarak değerlendirilmiştir.
8- İlk eserlerinde romantizmin, son tiyatro eserlerinde klasisizmin, Araba Sevdası romanında realizmin etkisinde kalmıştır.

Recaizade Mahmut Ekrem Eserleri

Roma: Araba Sevdası Öykü: Muhsin Bey, Şemsa
Şiir: Nağme-i Seher, Yadigâr-1 Şebab, Pejmürde, Zemzeme (I, Il, III), Nijad Ekrem, Nefrin.
Tiyatro: Afife Anjelik, Atala, Vuslat yahut Süreksiz Sevinç, Çok Bilen Ço Yanılır
Eleştiri: Takdir-i Elhan, Zemzeme III Mukaddimesi
Edebiyat Bilgileri: Talim-i Edebiyat Biyografi: Kudemadan Birkaç Şair

Tanzimat edebiyatı online test için buraya tıkla 🙂