Tanzimat Edebiyatı Genel Özellikleri

Tanzimat Edebiyatı Genel Özellikleri
Tanzimat Edebiyatı Birinci Dönem Genel Özellikleri
1- “Sanat, toplum içindir” görüşü benimsenmiştir.
2- Fransız edebiyatı örnek alınmıştır.
3- Sanatçılar, romantizm akımının etkisinde kalmışlardır. Bazı sanatçılar klasisizm akımının etkisinde kalmışlardır.
4- Sanatçılar, romantizm akımının belirgin özellikleri olan veremli oluş, intihar etmek, hastalıklı oluş, durumlarına yer vermişlerdir.
5- Sanatçılar, Divan edebiyatını eleştirerek ona karşı çıkmışlardır; ama Divan edebiyatından kopamamışlardır.
6- Halk edebiyatı ve hece vezni savunulmuş; fakat uygulamaya geçirilememiştir.
7- Dilde sadeleşme düşüncesi savunulmuş; ancak gerektiği biçimde uygulanamamıştır. Şinasi ve Ahmet Mithat Efendi dışındaki sanatçılar dilde sadeleşmede başarılı olamamışlardır.
8- Sanatçılar genellikle bir “ikilik” içindedir.
9- Edebiyat; düşünceleri aktarmada, halkı eğitmede bir araç olarak görülmüştür.
10- Roman, öykü, eleştiri, makale, tiyatro, fabl gibi türlerin batılı anlamda ilk örnekleri bu dönemde verilmiştir. 11- Noktalama işaretleri ilk defa bu dönemde kullanılmıştır.
12- Gazetecilik oldukça gelişmiştir.
I. Dönem Tanzimat Sanatçıları: Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ahmet Mithat Efendi, Ahmet Vefik Paşa, Şemsettin Sami

Tanzimat Birinci Dönem sanatçılarının ortak özellikleri:
a- Genel olarak toplumun zengin kesiminden çıkmış, iyi yetişmiş kişilerdir. Halk kökenli değillerdir; ama halkı bilinçlendirip uyandırmaya çalışmışlardır.
b- Tümüyle eski kültürle yetişmişlerdir.
c- Bu dönem sanatçıları aynı zamanda siyasetçidir, idarecidir, devlet adamıdır. Eserleriyle toplumu etkilemeye çalışmışlardır. Toplumsal sorunlara çözüm arayışına yönelmişlerdir.
d- idealleri ile uygulamaları, inançları ile yaşantıları arasında büyük farklılıklar vardır. Bu nedenle bu dönemde sürekli bir “ikilik” söz konusudur.
e- Batılı düşünürlerden özellikle Fransız düşünürlerin etkisinde kalmışlardır. (Rousseau, Voltaire. Montesquieu)
f- Hemen hepsi gazetecilikle uğraşmıştır.

Tanzimat Edebiyatı İkinci Dönem Genel Özellikleri
1- II. Abdülhamit’in padişah olduğu dönem, sanatçılar için baskı yıllarıdır. Bu dönem “İstibdat Devri” olarak bilinir. Bu nedenle bu dönem sanatçıları toplumsal konularla ve siyasetle ilgilenmemişlerdir. Sanatçılar yapıtlarında toplum sorunlarıyla ilgilenmemişlerdir. Sadece edebiyatla ilgilenmişlerdir.
2- Yapıtlarda Arapça, Farsça, tamlama ve sözcüklerle yüklü ağır bir dil kullanılmıştır.
3- Bu dönemde gazetecilik yoktur.
4- Batı edebiyatı, özellikle Fransız edebiyatı örnek alınmıştır.
5- Divan edebiyatına karşı Batı edebiyatı savunulmuştur.
6- I. Dönemdeki dilde sadeleşme hareketi bu dönemde yok olmuştur.
7- II. Dönem Tanzimat edebiyatı Servet-i Fünün edebiyatına örnek olmuştur.
II. Dönem Tanzimat Sanatçıları: Abdülhak Hamit Tarhan, Recaizade Mahmut Ekrem, Sami Paşazade Sezai, Nabizade Nazım, Muallim Naci

Tanzimat Edebiyatı öğretici metinleri için tıkla.
Tanzimat Edebiyatı şiiri için tıkla.
Tanzimat Edebiyatı genel özellikleri için tıkla.
Tanzimat Edebiyatı sanatçıları için tıkla.
Tanzimat Edebiyatı eser özetleri için tıkla.

Lys Edebiyat sınavında Tanzimat Edebiyatı dönemi hakkında 3 soru çıkmaktadır.