Divan Nesri (Öğretici Metinler)

Divan Edebiyatı Nesri özellikleri
1-Konudan çok konunun işlenişine önem verilmiştir. Söyleyiş güzelliği önemlidir.
2-Ağır ve süslü bir dil kullanılmıştır. Arapça ve Farsça sözcük ve tamlamalar çokça kullanılmıştır.
3-Söz sanatlarına ve mecazlara yer verilmiştir.
4-Cümleler uzundur. Paragraf düzeni yoktur.
5-Noktalama işaretleri kullanılmamıştır.
6-Secilere sıkça başvurulmuştur. (seci: düz yazıdaki uyak, iç uyak)
Divan nesri süslü, sade, orta nesir olmak üzere üçe ayrılır:
a. Sade Duz (Nesir): Halkın konuşma diliyle yazılmış, sanat oyunlarına ve süslü ifadelere yer vermeyen, kolay anlaşılan düz yazıdır. Geniş halk kitlelerine değişik konularda bilgi vermeyi amaçlayan Kuran tercüme ve tefsirleri, hadis kitapları, evliyaların kerametlerine yer veren menakıpnameler, ilmihâl, vaaz kitapları. tasavvufi eserler, halk hikayeleri, anonim Osmanlı tarihleri genellikle bu düz yazı türüyle kaleme alınmışlardır.
b. Orta Düz yazı: Süslü nesir ile sade düz yazı arasında yer alan bir düz yazı türüdür. Hem halkın konuşma dilinden farklı bir kültür diline sahiptir, hem de süslü nesrin sanatlı üslübundan uzaktır. Doğrudan doğruya anlatılmak istenen meram ortaya konmaya çalışılır. Birçok dini, ahlaki, siyasi, coğrafi, tarihi eserler, biyografiler genellikle bu düz yazı türüyle yazılmıştır.
c. Sanatlı Düz yazı (Süslü Nesir-İnşa): Divan edebiyatındaki güzel yazma amacını taşıyan düz yazılara süslü nesir ya da inşa, bu metinleri yazanlara münşi ve bu metinlerden oluşmuş eserlere de münşeat denmektedir. inşa adı verilen Divan düz yazılarının dili genellikle Arapça ve Farsça sözcük ve tamlamalarla dolu, secili, cümleler uzun ve sanatlıdır. Bu nesir türüyle yazılmış metinleri belli bir kültür ve eğitim düzeyine erişmiş olan kesim anlayabilir. Sinan Paşa, süslü nesrin kurucusudur. Nergisi ve Veysi süslü nesrin diğer önemli temsilcileridir.

Divan edebiyatı sanatçıları için tıkla.
Divan edebiyatı eser özetleri için tıkla.
Divan edebiyatı genel özellikleri için tıkla.
Lisans Yerleştirme Sınavının Edebiyat (LYS-3) basamağında Divan edebiyatı hakkında 2 soru çıkmaktadır. 🙂