Battalgazi Destanı (Battalname)

Battalgazi Destanı Hakkında Bilgi
Battal Gazi, 8. yüzyılda başlayıp İstanbul’un Sultan Mehmed tarafından fethine kadar beş yüz yıl devam etmiş önce Arap-Bizans, sonra Türk-Bizans mücadelesinin atmosferi içinde doğmuş, yüzyıllar içinde gelişmiş, nihayet 15-16. yüzyıllarda ancak yazıya geçmiş bir destandır. Battal Gazi’nin Anadolu’da İslamiyet uğruna Bizanslılarla ve başka milletlerle yaptığı savaşları anla-tan destanı’ halk hikâyesidir. Battalnâme, İstanbul kuşatmasına katılan Emevi komutanı Abdullah bin Amr’in tarihsel ger-çeklerden uzaklaşmış ve halkın hayal gücüyle zenginleştirilmiş kahramanlıklarını anlatan bir destandır. Battal Gazi, savaşlarda “evliya” karakteri sergiler. Devler ve cadılarla savaşır, okuduğu dualarla büyüleri bozar, ateşte yanmaz, göz açıp kapayıncaya kadar uzun mesafeler aşar, Hızır’la yoldaştır, sıkışık zamanlarda ondan yardım görür. Kafirleri İslam’a davet eder, davetini kabul etmeyenleri öldürür. Savaş ganimetlerini savaşan yiğitlere dağıtır. Battal “kahraman” anlamına gelen bir sözcüktür.
Destanın hem manzum hem de mensur biçimi vardır.

Battalgazi Destanı Özet

[Battal Gazi Destanı, Hz. Muhammed’in ashabı ile bir sohbeti esnasında, Bizans-Narin elinde bulunan İstanbul’un Müslümanlar tarafından bir gün fethedileceğini müjdelediği bölümle başlıyor. Bu ünlü hadisin yorumuna göre İstanbul’u almaya çalışacak olan veya Müslümanlara İstanbul’un kapılarını açacak olan kişi Malatya’da doğacak; adı da Cafer olacaktır. Destana göre bu Cafer ilerde İstanbul’u zorlayacak olan Seyyid Battal Gazi’nin kendisidir. Seyyid Battal Gazi Peygamber sülalesinden gelmektedir. Onun Bizans’a parmak ısırtan iman!: bir İslam kahra-manı olacağı daha doğmadan Hz. Peygamber tarafından haber verilmektedir. Destanın bundan sonraki bölümünde Battal Gazi’nin babası Hüseyin Gazi tanıtır ve kahramanımızın doğuşu anlatılır. Hüseyin Gazi Malatya serdarıdır ve yiğitliği ile şan kazanmıştır. Bizans’tan birçok şehir ve kale almıştır.

Hüseyin Gazi, Cafer’in (Battal Gazi’nin) doğumundan üç sene sonra Bizanslılarla yaptığı bir savaşta şehit düşer. Cafer, çocukluğundan itibaren iyi öğretmenlerden ders alarak bilgili ve imanlı bir genç olur. Aynı zamanda ata binmekte, kılıç oynatmakta, güreşte hep birinci olmaktadır. Cafer 14 yaşına geldiğinde Malatya serdarı olarak babasının yerine geçer. Daha 14 yaşındayken pek çok kahramanlıklar gösterir. Esir aldığı bir Bizans komutanı ona yiğit, kahraman” manasına gelen “Battal” ismini takar. Destanın daha sonraki bölümlerinde Battal Gazi’nin Bizanslılarla ve diğer kâfir beylerle olan mücadelesi anlatılır Battal Gazi bu mücadelelerin çoğundan aklı, cesareti, yiğitliği, bazen savaş hileleri ve özellikle yüce imanı sayesinde galip çıkar. Battal Gazi’nin temel gayesi İslam’ı yaymak ve Müslümanları üstün kılmaktır. Bu gaye destanın birçok yerinde vurgulanmaktadır. Battal Gazi 100 yaşına kadar yaşar. Hayatı boyunca doğuda, batıda, denizde, karada Allah yolunda cihat eder. Artık iyice yaşlanmış olan Battal Gazi, Eskişehir’de Mesihiye Kalesi’nin cenginde şehit olur. Ölümünden sonra Selçuklu hükümdarı Alâeddin Keykubat’ın annesi Ümmühan Hatun Battal Gazi’nin bulunduğu yer olan Üç Tepeler’de onun için bir türbe yaptırır. Bu türbe, bugün Eskişehir dolaylarında Seyyid Gazi kasabasında “Üçler Bayırı” denilen yerdedir.

YKS Edebiyat bölümünde Destanlar hakkında 1 soru çıkmaktadır.

Diğer Destanlar hakkında bilgi almak istersen buraya tıklayabilirsin 😉

Bozkurt Destanı
Atilla Destanı
Danişmend Gazi Destanı
Cengiz Han Destanı