İslamiyetin Etkisinde Yaratılan Destanlar

• Manas Destanı: Kırgız Türklerinin destanıdır.
• Timur Destanı
• Danişment Gazi Destanı
• Cengiz Han Destanı
• Battal Gazi Destanı
• Köroğlu Destanı

Destan (epope) geleneğinden halk öykücülüğüne geçiş döneminin ürünü olan ve XV. yy.ın ilk yarısında yazıya geçirildiği anlaşılan Dede Korkut (Kitab-ı Dedem Korkut Ala Lisan-ı Taife-i Oğuzan [Oğuz Boylarının Diliyle yazılmış Dede Korkut Kitabı]), kültürümüzün başyapıtlarından biridir.

Yapıtta on iki hikâye vardır. Bunlarda nazım, nesir karışıktır. Çeşitli betimlemeler, kahramanların tanıtılması, alkışlar (övgüler, hoş dilekler) ve kargışlar (ilençler, beddualar), övünmeler, bazen de konuşmalar, hitaplar manzumdur. Oğuzca ile yazılmış olan bu hikâyelerde dil sadedir. Dinsel bazı kavramlar dışında yabancı sözcük yoktur. Özellikle manzum kısımlarda aliterasyona sık rastlanır. Bu hikâyeler Kuzeydoğu Anadolu’da ve Kafkaslarda yaşayan Oğuzların iç çekişmelerini ve dış düşmanlarla çatışmalarını anlatır. “Basat’ın Tepegöz’ü Öldürmesi” hikâyesinde ve “Deli Dumrul”da olduğu gibi, hikâyelerin kimisinde olağanüstülükler de vardır. Bu hikâyeler, Türklerin yaşayışı, Türklerdeki aile bağları, Türklerin kültürü üstüne önemli bilgiler içerir. Dede Korkut, bu hikâyelerin yazarı değildir. O, adı efsanelere karışmış bir bilge kişidir. Tüm hikâyelerde adı ve rolü vardır.

İslamiyetin Etkisinde Yaratılan Destanlar Konusu Örnek Soruları