Türk Edebiyatında Sezgicilik Akımı 1- Henry Bergson’un öncülük ettiği bu görüş, rasyonalist görüşe tepkiyi dile getirmektedir. Berksonculuk olarak da adlandırılır. 2- Akıl, yalnızca kendisi gibi durağan yapıda olan maddeyi bilebilir. Bunun sonucunda doğa bilimlerinin bilgisine ulaşılır. Ancak akıl, dinamik yapıdaki yaşamın...
Cengiz Han Destanı (Cengizname) Hakkında Bilgi Orta Asya’da yaşayan Türk boyları arasında XIII. yüzyılda doğup gelişmiştir. Cengiz Han destanını anlatan eserler, Cengizname adını taşır. 13. yüzyıl ortalarına doğru Orta Asya Türkleri arasında yayılan bir destandır. Cengizname, Moğol hükümdarı Cengiz’in hayatı, kişiliği...
Bozkurt Destanı Hakkında Bilgi Destan, MS VI. yüzyıldan VIII. yüzyıl ortalarına kadar egemen olan Göktürk devletinin soy kütüğü ve var olma hikâyesidir. Destan, Çin kaynaklarında kayıtlıdır. Destanın değişik üç rivayeti vardır. Yalnız bu rivayetlerin üçünde de ana hatlar aynıdır. Sadece değişen...
Battalgazi Destanı Hakkında Bilgi Battal Gazi, 8. yüzyılda başlayıp İstanbul’un Sultan Mehmed tarafından fethine kadar beş yüz yıl devam etmiş önce Arap-Bizans, sonra Türk-Bizans mücadelesinin atmosferi içinde doğmuş, yüzyıllar içinde gelişmiş, nihayet 15-16. yüzyıllarda ancak yazıya geçmiş bir destandır. Battal Gazi’nin...
Atilla Destanı Hakkında Bilgi Hun Türklerine ait bir destandır. Orta Asya’dan göç edip Orta Avrupa’ya yerleşen Batı Hunlarının hükümdarı Atilla adına teşekkül etmiş bir destandır. Ancak bu destandan günümüze ulaşan herhangi bir metin yoktur. Atilla hakkında bilgilerin ilkini Bizans tarihçisi Priskus...
Danişmend Gazi Destanı (Danişmendname) Hakkında Bilgi Danişmentliler devletinin kurucusu Battal Gazi’nin torunlarından; Sivas, Tokat, Niksar, Amasya, Çorum şehirlerini fetheden Melik Danişmend Gazi Ahmet Ali’nin efsanevi’ kişiliği etrafında oluşmuş yarı tarihi’ bir gazavatnamedir. Eserin kahramanı tarihi’ bir kişiliğe sahiptir. “Danişmend”, ‘bilgili’ anlamına...
Türk Edebiyatında Dadaizm Akımı ♦♦ Akımın Oluşumu ♦♦ 1- Tristian Tzara’nın öncülüğünde Zürih’te (1916) bir grup genç tarafından başlatılmıştır. I. Dünya Savaşı sonrası Tzara ve bazı kübist şairlerin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. Akımın oluşmasında Avrupa’yı ve bütün dünyayı sarsan I. Dünya...
Türk Edebiyatında Fütürizm Akımı ♦♦ Ortaya Çıkışı ♦♦ 1- 20. yüzyılda İtalya’da şair Marinetti ve birkaç ressam tarafından başlatılmıştır. Edebiyattaki kurucusu Marinetti’dir. 1909 yılında Fransa’da “La Figaro” gazetesinde yayımlanan manifestosuyla (bildirisiyle) fütürizm bütün dünyaya duyurulmuştur. Rusya’da özellikle Mayakovski tarafından savunulmuştur. Fütürizm;...
Türk Edebiyatında Kübizm Akımı ♦♦ Ortaya Çıkışı / Kübizm Kavramı ♦♦ 1- 20. yüzyılın başında Fransa’da ortaya çıkan bir resim akımıdır. Sonradan edebiyat alanında, özellikle şairler, ressam Picasso’nun da etkisiyle yeni bir anlayış geliştiren bir akımdır. Kübizm sözcüğü geometrik şekil olarak...
Türk Edebiyatında Sembolizm Akımı ♦♦ Ortaya Çıkışı ♦♦ ► 1- 19. yüzyılın son çeyreğinde Batı şiirinde etkili olan edebiyat akımıdır. Daha çok şiirde etkili olan sembolizm yer yer tiyatro ve romanda da etkili olmuştur. 2- Sembolizmin oluşmasında Charles Baudelaire 1850’lerden sonra...
Türk Edebiyatında Sürrealizm Akımı ♦♦ Akımın Oluşumu ♦♦ Sürrealizm, büyük oranda Sigmund Freud’un düşüncelerine dayanır. Freud’un “psikanaliz” ile ilgili görüşleri sürrealizm akımının temelini oluşturur. 20 yüzyılın en önemli akımlarındandır. Sürrealizm, Birinci Dünya Savaşı yıllarında psikiyatr Dr. Andre Breton tarafından sistemleştirilmiştir. Akımın...
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler Bilgi verme, öğretme, bir tezi benimsetme amacıyla yazılan metinlere “öğretici metin” adı verilir. Cumhuriyet Dönemi öğretici metinlerin genel özellikleri şunlardır: 1- Çoğu yazar, dilin herkesçe kullanılan anlamını yani gerçek anlamını kullanmıştır. 2- Metinlerde anlatılanlar gerçek...
