Türk Edebiyatında Klasisizm Akımı

Türk Edebiyatında Klasisizm Akımı
1- Klasisizm, “klasik olma niteliği, klasik” anlamına gelir. “Klasik” sözcüğü Fransızcada sınıf anlamına gelen “classe”(klüs)tan türemiştir. 17.yy.da Avrupa’da özelikle Fransa’da gelişmiştir. “1660 Ekolü” olarak da bilinir. Fransız Akademisi 1634’te dil ve edebiyat kurallarını belirlemek için kurulmuş, bu da klasisizme zemin hazırlamış.
2- Klasisizmin ilkelerini Boileau, “Şiir Sanatı” adlı yapıtında belirlemiştir.
3- Descartes’ın rasyonalizm (akılcılık) felsefesi de klasisizmin ortaya çıkmasını sağlamıştır.

Klasisizm Akımı İlkeleri:
1- Akıl ve sağduyu egemendir.
2- Doğa kavramıyla insanın iç dünyası anlatılmak istenmiştir; konular insan doğasına uygun olarak seçilmiştir.
3- İnsanın sadece evrensel özelliklerine yer verilmiştir.
4- “Sanat sanat içindir ilkesi benimsenmiştir.
5- Eski Yunan ve Latin edebiyatları örnek alınmış, o dönem edebiyatçıları gibi yazmak amaçlanmıştır.
6- Sanatçılar, yapıtlarında kişiliğini gizlemişlerdir.
7- Biçim kusursuzluğuna önem verilmiştir.
8- Halktan kişilere yer verilmemiş, sadece seçkin ve olgun insanlar anlatılmıştır.
9- Konuşma diline yer verilmemiş, kaba sözcükler kullanılmamıştır. süssüz, açık ve yapmacıktan uzaktır.
10- Konuya değil, konunun işlenişine önem verilmiştir.
11- Sahne unsurları (dekor, giysi, doğa)önemsenmemiştir. trajedi ve komedi türünde eserler verilmiştir.
12- Gerçekçi konular ele alınmış, karakterler yerine tipler işlenmiştir.
13- Klasisizmde duygusallığa yer yoktur. Biçimci kurallarla yer, zaman ve eylem birliği tekdüze olarak kullanılmıştır. “Üç birlik kuralı” diye bilinen bu kural, klasik sayılan imgelerle oluşturulmuş, ortak beğenilerin dışına çıkılmamıştır.

Klasisizm AKımı Temsilcileri: Malherbe, Corneille, Racine, Moliere, La Fontaine, Bossuet, Boileau, Descartes, La Bruyere, La Fayette, Fenelon, Pascal… Türk Edebiyatında Klasisizm Akımı ve etkilenen Türk sanatçılar: Şinasi, Ahmet Vefik Paşa, Direk-tör Ali Bey

Türk Edebiyatında etkili olan diğer akımları ise şöyle sıralayabiliriz.
1- Klasisizm Akımı
2- Romantizm Akımı
3- Realizm Akımı
4- Natüralizm Akımı
5- Empresyonizm Akımı
6- Ekspresyonizm Akımı
7- Sürrealizm Akımı
8- Varoluşçuluk Akımı
9- Sezgicilik Akımı
10- Dadaizm Akımı
11- Fütürizm Akımı
12- Kübizm Akımı
13- Sembolizm Akımı